Bình luận: Tiền bạc và nhân phẩm

Tiền bạc và nhân phẩm Tiền bạc đơn giản chỉ là công cụ giá trị mà con người dùng để thanh toán trong hoạt động kinh tế, thương mại và các hoạt động khác của đời sống xã hội. Do có thể đáp ứng nhiều nhu cầu, nhất là của cá nhân nên con người luôn có xu hướng muốn sở hữu càng nhiều càng tốt với đồng tiền. Người Việt thường nói “tiền bạc”. Người Trung Quốc có từ “tiền tệ” hay đồng tệ. Hiểu một cách tiêu cực thì đồng tiền rất dễ trở nên “tệ bạc”. Nhiều triết gia đã chỉ ra rằng đồng tiền luôn thường trực nguy cơ tha hóa nhân phẩm, làm biến đổi nhân cách con người.     Ảnh minh họa  Từ khi đất nước bước vào sự nghiệp đổi mới, những quan điểm khắt khe của xã hội về kinh tế tư nhân, tư hữu đã có sự thay đổi, cởi mở… kinh tế đất nước không ngừng khởi sắc, người giàu có ngày càng nhiều. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển kinh tế, sự chi phối của đồng tiền ngày càng sâu sắc vào các mối quan hệ, nhất là các giá trị đạo đức. Tệ tham ô, tham nhũng ngày càng lan rộng chính là sự phát tác mặt trái của giá trị đồng tiền. Phát ngôn của một cán bộ ở Hải Phòng “sinh mạng con người không quan trọng” gây sốc dư luận mấy ngày qua cũng là hệ quả sự tha hóa nhân cách bởi thói ích kỉ, trọng đồng tiền, vật chất hơn mọi giá trị tốt đẹp khác.  Ảnh minh họa Những cán bộ, công chức tham nhũng hàng trăm, hàng nghìn tỉ đồng đã và đang đối mặt trước sự trừng phạt của luật pháp liệu đã nhận ra rằng đồng tiền bất chính có được quá nhiều cuối cùng để làm gì trong khi nhu cầu của họ cũng có giới hạn? Cái mất đi là nhân phẩm, danh dự của chính họ cùng gia đình, dòng tộc có thể còn lớn gấp vạn lần tiền bạc, của cải. Trong những năm đất nước khó khăn sau chiến tranh, từ người dân đến lãnh đạo đều rất thiếu thốn kể cả cán bộ cấp cao như Chủ tịch nước, Thủ tướng chính phủ. Thế nhưng có thứ lại rất giàu có, đó là niềm tin, sự trân trọng của Nhân dân vào những người lãnh đạo các cấp. Có thể ví đất nước thiếu tiền bạc nhưng lại “giàu có” niềm tin Nhân dân. Chính điều đó chứ không phải tiền bạc đã giúp đất nước có sức mạnh từng bước vượt qua mọi khó khăn để vươn lên. Những năm gần đây, niềm tin của Nhân dân vào Đảng giảm sút bởi chính một số cá nhân lãnh đạo bị đồng tiền tha hóa. Họ có thể quá giàu nhưng lại nghèo nàn về nhân phẩm, ích kỉ trước cộng đồng. Nhiều người coi chỗ đứng trong hệ thống công quyền như là nơi trục lợi nên tìm mọi cách chạy chọt, sẵn sàng mua bán. Chỉ có một đội ngũ cán bộ liêm chính, thực sự tài năng, hết lòng vì dân mới củng cố được niềm tin của Nhân dân vào Đảng và kiên định cùng Đảng trên con đường đã chọn.  Các cán bộ trở thành bị cáo bị cáo tại một phiên tòa. Ảnh: TTXVN.          Cùng với sự quyết liệt đến cùng của cuộc đấu tranh chống tham nhũng thì việc xây dựng, lựa chọn được đội ngũ cán bộ “vừa hồng, vừa chuyên” sẽ là là nền tảng vững bền để Đảng ta xây dựng thành công chế độ xã hội XHCN./. Đinh Hoàng Bài bình luận đăng Báo Người cao tuổi và Báo điện tử Ngaymoionline.vn ngày 08 tháng 4 năm 2018

Bình luận

“Loài vi rút” nguy hiểm Những ngày qua thông tin về hoạt động của cái gọi là “Hội thánh của Đức Chúa Trời' dày đặc trên các báo và trang mạng xã hội. Từ nhiều năm trước, tổ chức này đã xuất hiện ở một số địa phương, lén lút lôi kéo người tham gia, đến nay đã lan ra khắp 3 miền Bắc, Trung, Nam! Một buổi truyền đạo trái phép của Hội thánh Đức Chúa Trời tại huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng. Ảnh: Báo Pháp luật TPHCM Người bị lôi kéo được hứa “tham gia hội thánh sẽ khỏi mọi bệnh tật bằng cách uống nước thánh; cuộc sống ngày càng tươi sáng, có lối thoát, không phải làm gì cũng có tiền bạc; sống hạnh phúc, khi chết thì được lên thiên đàng”, v.v. Những người theo hội thánh hầu hết rời bỏ gia đình, sống cách li với các hoạt động xã hội. Họ còn được khuyên không nên vì gia đình, hãy sống vì chính mình vì sắp tới ngày tận thế. Có nơi người tham gia còn phải nộp 10% thu nhập cho hội thánh. Vì vậy đã có nhiều gia đình rơi vào cảnh bất hòa, li tán, sinh viên bỏ học, người lao động, kinh doanh bỏ bê công việc… vì theo "Hội thánh của Đức Chúa Trời". Gia đình là tế bào xã hội. Theo quan niệm truyền thống phương Đông, trong gia đình nhiều thế hệ thì con cháu được bố mẹ, ông bà giáo dưỡng, trưởng thành; người trên được con cháu kính, lễ, chăm nom báo đáp khi về già, hương hỏa hiếu lễ khi mất đi. Với những khuyên răn của hội thánh này thì người ta phải phá bỏ văn hóa, đạo đức truyền thống, quên hết người thân, sống ích kỉ chỉ mong khi chết được lên thiên đàng - nơi hư ảo không có thực. Theo thống kê của Ban Tôn giáo Chính phủ, hiện ở nước ta có 37 tổ chức tôn giáo đã được Nhà nước cấp đăng kí hoặc công nhận về tổ chức và 1 pháp môn tu hành, nhưng trong đó không có cái tên “Hội thánh của Đức Chúa Trời”! Như vậy đây là một tổ chức hoạt động phi pháp, không có giáo lí, tín ngưỡng rõ ràng được đăng kí. Điều 5 của Luật Tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016 nêu rõ: Các hành vi bị cấm như ép buộc, mua chuộc hoặc cản trở người khác theo hoặc không theo tín ngưỡng, tôn giáo; xâm hại đạo đức xã hội; lợi dụng hoạt động tín ngưỡng, hoạt động tôn giáo để trục lợi… Các thành viên tại một cơ sở "Hội thánh của đức chúa trời". Ảnh: Báo Công an Chiếu theo quy định của pháp luật, thì “Hội thánh của Đức Chúa Trời” là tà đạo, hoạt động trái phép. Tiếc rằng việc tuyên truyền, lôi kéo người dân vẫn diễn ra trên quy mô ngày càng rộng chẳng khác gì loài vi rút bệnh hoạn đang xâm nhập, lây lan phá hoại nền tảng gia đình truyền thống. Những truyền thống đẹp của gia đình, dòng tộc là chất keo gắn kết tạo nên truyền thống và sức mạnh dân tộc có nguy cơ bị bào mòn, phá hủy.  Nguyễn Thị Hoan (vợ anh Chính (Hà Tĩnh) bỏ 3 đứa con bơ vơ để đi theo “Hội thánh của đức chúa trời” Hệ lụy xấu của tà đạo này đã và đang phát tác nhưng cơ quan quản lí chức năng chưa có những biện pháp xử lí cụ thể, nghiêm minh, thậm chí có ý kiến vẫn cho rằng nên thận trọng, cần thêm thời gian kiểm chứng! Hoạt động tuyên truyền, lôi kéo người tham gia với những tư tưởng lệch lạc, tiêu cực, nhân lên nhanh chóng như vậy là rất nguy hại cho trật tự, an toàn xã hội. Hoạt động này liệu có những con người hay tổ chức đứng đằng sau “bảo kê”? Hệ lụy sẽ rất khó lường khi “loài vi rút” này nhân lên thành đại dịch!  Đinh Hoàng  Bài bình luận đăng Báo Người cao tuổi ngày  tháng năm 2018

Bình luận: Thuế tài sản

Thuế tài sản cần tính toán thận trọng  Dự thảo Luật Thuế tài sản do Bộ Tài chính vừa công bố đề xuất đánh thuế với đất và nhà ở đang được dư luận quan tâm đặc biệt, thậm chí gây bức xúc trong người dân khiến Thủ tướng Chính phủ phải có ý kiến chỉ đạo.  Theo dự thảo, nhà giá trị 700 triệu đến 1 tỉ đồng trở lên sẽ chịu thuế với căn cứ vốn đầu tư xây dựng nhà ở bình quân khoảng 7,3 triệu đồng/m2. Căn nhà 100m2 trở lên sẽ chịu thuế mức 0,3-0,4%. Theo nhiều chuyên gia, đây là mức khá cao.  Trước đây đã có dự định thu thuế với người sở hữu nhà ở thứ 2 trở lên nhưng có lẽ do sự phức tạp và chưa đồng bộ trong quản lí nên đành gác lại. Tuy nhiên, việc quy nhà ở vào tài sản để đánh thuế cũng sẽ gặp không ít khó khăn, phức tạp do việc quản lí dữ liệu nhà ở và tài sản hiện còn nhiều bất cập. Dù thuế nhà ở chỉ thu diện tích vượt ngưỡng nhưng với nhà diện tích 100m2 hoặc nhà chung cư tại đô thị hầu hết vượt xa ngưỡng giá trị 700 triệu đồng. Việc ấn định giá trị tương ứng 100m2 trở lên để đánh thuế sẽ là sự cào bằng bởi cùng diện tích có căn nhà xây dựng nhiều tỉ đồng song cũng có căn chỉ mấy trăm triệu.    Chuyên gia cho rằng thuế tài sản cần đánh đúng đối tượng thay vì cào bằng như đề xuất. Nói về khái niệm, nếu gọi đây là Luật Thuế tài sản thì cần mở rộng diện tài sản chịu thuế cho đẩy đủ và chuẩn xác. Trong 6 đối tượng đánh thuế tại dự thảo chủ yếu là nhà, đất và chỉ vài tài sản như ô tô, du thuyền (không kinh doanh)… Nhiều loại tài sản khác như tiền gửi ngân hàng, vàng, ngoại tệ, trang sức, tranh nghệ thuật, đồ cổ v.v… không có trong danh mục thu thuế. Mặt khác ,cần tách bạch thuế nhà và thuế đất. Khái niệm tài sản cũng không nên mặc định là sở hữu nhà đất cá nhân. Tài sản công chiếm lượng không nhỏ tài sản xã hội như trụ sở làm việc, xe công... cần được xem xét đánh thuế nhằm hạn chế việc sử dụng lãng phí, nhất là tình trạng nhiều cơ quan hành chính nhà nước luôn muốn ôm giữ lượng lớn đất đai, tài sản. Để khắc phục những bất cập khi ban hành sắc thuế này, nên chăng cần phải xác định rõ loại tài sản, ngưỡng giá trị tài sản chịu thuế, loại ra những tài sản đã đánh thuế để tránh trùng lặp. Đối với tài sản là nhà cá nhân xây dựng trên đất thì chỉ nên đánh thuế theo diện tích chiếm đất, nhà chung cư chỉ đánh thuế đất theo diện tích chiếm đất chung chia đều cho diện tích mỗi căn hộ. Mặt khác cần có giải pháp quản lí chặt chẽ dữ liệu về nhà ở, dân cư và tài sản khác. Dữ liệu kê khai tài sản của cán bộ, công chức cũng cần xem xét đưa vào quản lí nếu áp dụng Luật Thuế tài sản. Việc tìm nguồn thu cho ngân sách là áp lực của ngành thuế, nhưng giải quyết bài toán này lâu nay thường là tăng mức thuế, tìm thêm loại thuế mới mà chưa nỗ lực nâng cao hiệu quả quản lí để tăng thu, tiết kiệm chi. Việc bảo đảm an sinh xã hội cần được ưu tiên, tránh mở rộng diện thu thuế, đánh thuế trùng lặp hoặc hạ thấp ngưỡng chịu thuế tác động lớn tới đa số người dân. Nếu theo dự thảo này, thuế tài sản sẽ ảnh hưởng chủ yếu đến đời sống của tầng lớp thu nhập trung bình và thấp! Đinh Hoàng Bài bình luận đăng Báo Người cao tuổi ngày 19 tháng 4 năm 2018

Dẹp nạn “sản xuất bình phong”  Hiện nay có những kẻ xấu, nhưng có biệt tài trong sử dụng bình phong khiến cho bao người khốn đốn, kiệt quệ vì tin tưởng cái bình phong hào nhoáng bên ngoài. Chúng có thể sử dụng bình phong, bởi còn có một số cá nhân, tổ chức vô tình hay cố ý bán rẻ những “tấm bình phong”! Thông tin thuốc chữa ung thư mang tên Vinaca của Công ty TNHH Vinaca làm bằng bột than tre khiến dư luận sửng sốt, còn những bệnh nhân đã sử dụng thì bàng hoàng, lo lắng. Điều ngạc nhiên không kém là doanh nghiệp sản xuất ra thứ hàng giả này lại được Viện Chống làm giả, Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ Thương hiệu Việt Nam (VATAP) trao tặng chứng nhận tôn vinh. Theo đó, đây là “thương hiệu, sản phẩm dịch vụ hàng đầu Việt Nam và gương mặt doanh nhân tiêu biểu 2017”! Với tấm bình phong “hoành tráng” này, người bệnh không bị lừa mới là chuyện lạ! Lâu nay ta thường thấy một số tổ chức xã hội, hiệp hội này kia cho người đi mời gọi các doanh nghiệp tham gia sự kiện, hội nghị, lễ hội… kết hợp dự xét tặng các huy hiệu, kỉ niệm chương, danh hiệu để vinh danh. Có thể họ chẳng biết rõ doanh nghiệp làm ăn thế nào, tốt xấu ra sao, chỉ cần đăng kí tham dự và đóng tiền phí hoặc tài trợ tiền là tặng danh hiệu, tôn vinh. Có lẽ danh hiệu cao thấp chỉ phụ thuộc vào số tiền nhiều hay ít? Những danh hiệu đó đối với doanh nghiệp uy tín, làm ăn nghiêm túc, họ chẳng mấy quan tâm. Tuy nhiên tấm hư danh trao vào tay những kẻ xấu thì rất dễ trở thành tấm bình phong vô cùng lợi hại, để chúng thao túng, lường gạt dân lành. Không chỉ những tấm bằng hư danh, chúng còn sẵn sàng làm giả danh hiệu khen thưởng hoặc lôi các nhân vật đình đám trong giới showbiz để tạo lòng tin để lừa đảo như vụ Công ty CP Morden Tech lừa đảo tiền ảo gần đây, hay Công ty đa cấp Liên kết Việt bị triệt phá năm trước là những điển hình. Vụ lừa bán thuốc chữa ung thư Vinaca chắc chắn không phải là cá biệt. Danh hiệu vinh danh Công ty TNHH VINACA, doanh nghiệp sản xuất thuốc trị ung thư giả   Các hình thức khen thưởng được quy định rất rõ trong Luật Thi đua - Khen thưởng. Mức độ thành tích, kết quả của tập thể, cá nhân được rà xét theo một quy trình chặt chẽ, qua nhiều cấp thẩm định trên cơ sở tiêu chuẩn cụ thể. Trong 7 hình thức khen thưởng thì hình thức tặng kỉ niệm chương, huy hiệu dễ bị lợi dụng nhất theo nhiều cách biến tướng bằng những cái tên khác như chứng nhận, nhãn hiệu, top 10, thương hiệu vàng v.v và v.v. Những cái tên bóng bẩy cùng hình thức sang trọng của tấm bằng, khiến ít ai nghi ngờ bản chất của chủ sở hữu. Đã đến lúc cơ quan quản lí cần thắt chặt việc cho phép các đơn vị, hiệp hội tổ chức sự kiện quảng bá và vinh danh doanh nghiệp. Nếu đó thực sự là những chương trình có nội dung thiết thực thì việc xét tặng danh hiệu phải được cơ quan quản lí chuyên ngành cho phép và thẩm định nghiêm túc. Các doanh nghiệp cũng cần tỉnh táo và cương quyết từ chối những mời gọi tài trợ vừa trục lợi vừa sản xuất ra những “tấm bình phong” trợ giúp những kẻ làm ăn bất chính. Đinh Hoàng Bài bình luận đăng Báo Người cao tuổi ngày 18 tháng 4 năm 2018

Trộm trong nhà Thông thường những gia đình giàu có, nhiều tiền của thường thiết kế căn nhà của họ kín cổng cao tường, khóa rào, hòm két chắc chắn. Đây là biện pháp trước tiên, quan trọng để bảo toàn tài sản. Tuy nhiên, kín cổng cao tường chưa phải là tất cả. Nhiều vụ mất tiền lại bởi lí do “trộm” là người trong nhà. Khi đó những biện pháp kĩ thuật như trên là vô dụng. Nhìn rộng ra, một số ngân hàng thương mại có tên tuổi bị “mất trộm” vừa qua với những khoản tiền khủng thì hầu hết có “tay trong” là cán bộ, nhân viên ngân hàng. Nói về biện pháp kĩ thuật thì ngân hàng nào cũng có cách tối ưu phòng ngừa trộm cướp. Trộm bên ngoài hầu như rất ít cơ hội, kể cả đào tường, khoét ngạch.   Với khách hàng gửi tiền dù muốn cũng chẳng có cách nào để lợi dụng hay lừa được ngân hàng để trộm tiền. Việc gửi tiền vào ngân hàng thủ tục luôn rất “thoáng”, người gửi tiền nhận được cuốn sổ tiết kiệm không thể đơn giản hơn trong khi vay tiền ngân hàng thì bản hợp đồng có vô số điều khoản chặt chẽ, nhất là nghĩa vụ của người vay. Vụ mất tiền tại Ngân hàng TMCP xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) đang được dư luận đặc biệt quan tâm không chỉ là món tiền tới 245 tỉ mà còn bởi quy trình quản trị và cách xử lí vụ việc của ngân hàng này. Với quan điểm cho rằng nguyên nhân mất tiền do “cá nhân cán bộ ngân hàng cùng lỗi của khách hàng” khiến hai bên chưa tìm được tiếng nói chung để giải quyết vụ việc. Ai cũng biết cán bộ, nhân viên mỗi ngân hàng được tuyển dụng, quản lí và sử dụng là trách nhiệm của ngân hàng. Chất lượng đội ngũ này (cả về năng lực và phẩm chất) cùng quy trình, biện pháp quản lí chặt chẽ sẽ tạo nên uy tín, thương hiệu của ngân hàng và lòng tin nơi khách hàng. Niềm tin và thương hiệu sẽ tạo nên giá trị, thứ mà nếu mất đi, ngân hàng sẽ mất đi giá trị lớn hơn nhiều các vụ trộm. Với các ngân hàng lớn trên thế giới, việc xử lí khủng hoảng rất chuyên nghiệp, họ không bao giờ tự đánh mất uy tín. Vụ việc ở Eximbank, nếu ngân hàng này chưa vội khẳng định nguyên nhân, giải quyết sớm yêu cầu chính đáng của khách hàng theo quy định hiện hành thì chắc chắn uy tín của họ có thể sẽ không mất mát quá nhiều. Dù khách hàng có thực sự câu kết với cán bộ ngân hàng để lừa đảo thì cơ quan điều tra sẽ làm rõ, lúc đó khách hàng sẽ phải trả lại tiền, làm sao có thể “nuốt trôi”? Gần đây một lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước còn khuyên “…khách hàng nên thường xuyên kiểm tra, tra soát số dư tiền gửi. Khi phát hiện dấu hiệu bất thường cần báo ngay cho tổ chức tín dụng và các cơ quan chức năng...” khiến nhiều người gửi tiền hoang mang, nhất là nhóm khách hàng cao tuổi. Vụ việc tại Eximbank cùng phát ngôn trên của lãnh đạo ngành ngân hàng càng khiến niềm tin của người gửi tiền giảm sút. Phải chăng ngân hàng cũng không còn là nơi tin tưởng tuyệt đối để “chọn mặt” gửi tiền? Đã đến lúc hệ thống ngân hàng cần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quản trị để giữ vững uy tín. Một trong những mục tiêu quan trọng nhất là làm sao không để nảy sinh những kẻ “trộm trong nhà”! Đinh Hoàng Bài bình luận đăng Báo Người cao tuổi và Ngaymoionline ngày 11 tháng 4 năm 2018

“Nghề” và đạo đức Câu chuyện cấm hay cho phép hành nghề mại dâm đã được đề cập tại một số diễn đàn và cả trên nghị trường. Trong khi số đông ý kiến không chấp nhận thì cũng có một số đề nghị pháp luật thừa nhận mại dâm là một nghề được đăng kí kinh doanh. Với nền văn hóa Á Đông, từ nghìn xưa tới nay hầu hết các quốc gia vẫn coi mại dâm là cái xấu, một tệ nạn xã hội. Hiện trong 193 quốc gia trên thế giới cũng chỉ có 10 nước chấp nhận mại dâm là một nghề hợp pháp được quản lí bằng các điều kiện. Mại dâm luôn là vấn đề nóng trong quản lí trật tự xã hội Ý kiến cho phép biện luận rằng dù muốn hay không thì mại dâm vẫn tồn tại; nó tạo công ăn việc làm cho nhiều phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn; rằng, cho phép hoạt động mại dâm sẽ giúp quản lí tốt hơn, hạn chế lây truyền bệnh tật, thậm chí cả để… tránh thất thu thuế, v.v và v.v. Song, quy cho cùng, có câu chuyện này chẳng qua người ta đang tìm hướng giải tỏa cho sự bất lực trong công tác quản lí xã hội!           Chúng ta biết, xã hội loài người trên con đường tiến lên tất thảy đều hướng tới giá trị chân, thiện, mĩ. Những gì là giá trị đích thực có ích cho cá nhân, gia đình, xã hội dần được định hình, trở thành chuẩn mực đạo đức và quy định pháp luật. Những thứ gây hại cho cộng đồng là phi đạo đức, bị tẩy chay, ngăn ngừa và loại bỏ. Từ xã hội quần hôn, mông muội nay hầu hết các quốc gia, dân tộc đều tiến tới một chuẩn mực chung, trở thành luật pháp về chế độ hôn nhân một vợ một chồng. Người phụ nữ từ chỗ chỉ là phần thứ yếu trong mọi mối quan hệ và cấu trúc xã hội đã vươn lên ngày càng bình đẳng.           Thử đặt giả thiết, pháp luật chấp nhận mại dâm là một nghề xem sao? Trong một thị trường mà “người bán” là hợp pháp thì tất nhiên “người mua” cũng chẳng thể coi là vi phạm pháp luật hay tư cách đạo đức. Lúc này nhiều quan niệm, quy định, điều luật và cả các mối quan hệ gia đình, xã hội phải thay đổi. Ảnh minh họa           Liệu những người đề nghị công nhận mại dâm là nghề hợp pháp có đồng ý cho người thân của họ hành nghề hay tự do mua dâm? Có lẽ mọi người đều biết câu trả lời. Rồi ngay những người hành nghề mại dâm có dám chính danh đăng kí hành nghề hay chỉ là tạo cho giới ma cô, chăn dắt được hợp pháp hóa việc bóc lột thân xác những người phụ nữ sa chân lỡ bước? Có chắc việc quản lí “nghề” này sẽ tốt hơn trong khi mà nhiều nghề hợp pháp việc quản lí còn lỏng lẻo, không theo kịp sự phát triển?           Câu chuyện mại dâm không đến nỗi bức xúc khiến dư luận quan tâm nếu làm tốt việc quản lí. Trong một đất nước nếu nền giáo dục phát huy hiệu quả, nền kinh tế bảo đảm từng bước công bằng cho mọi nhóm người, đặc biệt là nhóm yếu thế sẽ là cơ sở hạn chế tệ nạn và tội phạm. Với cơ quan quản lí thì việc tìm giải pháp nhằm giải quyết công ăn việc làm hợp pháp cho nhóm yếu thế mới là nền tảng căn cơ giúp hạn chế tệ nạn. Xây dựng một chế độ xã hội cần giữ gìn bản sắc truyền thống cùng hướng tới giá trị văn minh, cái đẹp đích thực chứ không thể vì bất lực mà chấp nhận, hợp thức những tồn tại xã hội./. (Theo dongquanho.blogspot.com) Đinh Hoàng Bài bình luận đăng Báo Người cao tuổi ngày 06 tháng 04 năm 2018

Hàng hóa cổ điển Có lẽ trong lịch sử kinh tế nước ta chưa có cuộc thí điểm nào “vĩ đại” như việc thí điểm ứng dụng khoa học, công nghệ quản lí vận tải hành khách theo hợp đồng (gọi nôm na là kinh doanh taxi công nghệ) với 2 pháp nhân Uber và Grab. Gọi là thí điểm nhưng quy mô hoạt động của 2 hãng công nghệ này ôm trùm 2 thành phố lớn nhất nước với hàng chục triệu dân. Thí điểm nhưng doanh nghiệp có lực lượng lao động hàng chục nghìn lái xe cùng tư liệu sản xuất chính là chiếc xe giá trị cả trăm triệu đồng họ phải mua, doanh nghiệp chẳng mất xu nào cho khối tư liệu sản xuất khổng lồ. Uber đã chuyển nhượng cho Grab Gần đây giới lái xe công nghệ Uber bỗng xôn xao lo lắng khi có thông tin hãng này đã nhượng quyền kinh doanh cho đối thủ cạnh tranh là Grab tại một số quốc gia Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam để thu về hàng tỉ đô la. Còn đội ngũ lái xe công nghệ thấy tương lai như thể bất định, chung chiêng. Vì sao chỉ là “nhượng quyền kinh doanh” mà mang về giá trị khủng như vậy? Như danh tự xưng của các hãng công nghệ, họ chỉ cung ứng dịch vụ phần mềm gọi xe trên điện thoại thông minh, các tài xế là pháp nhân độc lập hoặc thành viên của các hợp tác xã, dù mối quan hệ hợp tác xã rất lỏng lẻo, không có vai trò gì trong sản xuất, điều tiết thu nhập. Có câu “danh chính thì ngôn mới thuận”, các hãng công nghệ ngay từ đầu danh đã không chính nên hệ lụy là xuất hiện nhiều điều không thuận. Nếu là doanh nghiệp taxi thì kinh doanh phải xin cấp phép đầu tư của ngành kế hoạch và đầu tư, chịu sự quản lí thuế của ngành thuế chứ không thể chỉ là sự cho phép của ngành giao thông vận tải mà vẫn “làm mưa làm gió” như hiện nay. Hàng chục nghìn lao động lẽ ra phải được cư xử như tại bất kì doanh nghiệp nào, khi phá sản, giải thể hay chuyển nhượng thì quyền lợi của họ được bảo vệ. Tuy nhiên ở đây với khái niệm “nhượng quyền kinh doanh”, họ chỉ “bán cái quyền” nhưng thực chất họ đã bán người lao động đi kèm tài sản tư liệu sản xuất, thứ đã mang lại lợi nhuận cho ông chủ. Liệu Grab có thành độc quyền? Ta đã biết, các nhà tư bản thu lợi nhuận chính từ nguồn hàng hóa sức lao động của người công nhân. Nhưng thuở sơ khai mấy thế kỉ trước các ông chủ sở hữu không chỉ sức lao động, mà sở hữu cả thân xác người lao động, đó là giai đoạn chiếm hữu nô lệ đầy man rợ. Lúc đó, những nhà tư sản buôn bán nô lệ chẳng khác gì những gã “lái trâu xuyên lục địa”. Thời hạn ngày 31/12/2017 cơ quan chức năng phải hoàn thành dự thảo nghị định thay thế Nghị định 86/2014/NĐ-CP quy định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ôtô đã qua nhưng tới nay dự thảo vẫn đang trên bàn nghị sự, còn việc “thí điểm” vẫn tiếp tục. Nếu thương vụ “nhượng quyền kinh doanh” của 2 hãng công nghệ trên thực sự diễn ra, trước hết thị trường này sẽ chỉ còn một doanh nghiệp độc quyền. Tuy nhiên, điều đáng lo hơn là loại hình kinh doanh này vẫn chưa có chút ràng buộc nào về trách nhiệm trước quyền lợi của cả người lao động và khách hàng. Nếu không có giải pháp quản lí hữu hiệu ở tầm vĩ mô, những thương vụ kiểu này sẽ vô tình biến người lái xe cùng tư liệu sản xuất của họ trở thành thứ hàng hóa cổ điển như thời tư bản sơ khai!./. Đinh Hoàng Bài bình luận đăng Báo Người cao tuổi ngày 3 tháng 4 năm 2018